Mae’n bwysig cofio mai tarfu tymor byr ar batrwm arferol ein bywydau yw hyn. Bydd unigrwydd ac ynysigrwydd cymdeithasol i lawer yn fyrhoedlog. Fodd bynnag, mae llawer o wersi ac agweddau y gallwn ddysgu oddi wrthynt, a’u cynnal unwaith y bydd y cyfnod digynsail hwn drosodd.
Mae’r awgrymiadau isod wedi’u dyfeisio gan Dr Deborah Morgan, a Dr Amy Murray sy’n gweithio yn y Ganolfan Heneiddio Arloesol, Prifysgol Abertawe. Mae arbenigedd personol, ymchwil cyhoeddedig, llenyddiaeth lwyd, a mewnbwn gan aelodau’r cyhoedd, trwy ddefnyddio cyfryngau cymdeithasol, ynghyd â sgyrsiau wyneb yn wyneb a thros y ffôn wedi’u defnyddio i lywio’r pwyntiau allweddol yn y ddogfen hon.
- Ceisiwch gynnal neu ddechrau trefn arferol. Gall hyn olygu codi a bwyta ar adegau arferol. Rhannwch y diwrnod yn ddarnau bach, felly mae'n ymddangos yn llai llethol. Gall hyn fod mor aml â phob awr neu ddwy.
- Gall glanhau fod yn weithgaredd da i ysgogi eich hun i ‘wneud’ rhywbeth. Mae hefyd yn arfer da cynnwys trefn, os yw trefn yn gweithio i chi. Os yw glanhau neu dacluso yn ymddangos yn llethol ar hyn o bryd, ceisiwch fynd i'r afael â thasg fach iawn i ddechrau, fel golchi'r tŷ bach, neu roi dillad yn y mannau cywir. Ceisiwch ddefnyddio cynhyrchion glanhau gydag arogl dyrchafol, fel lemwn neu oren.
- Gallech ddefnyddio'r amser hwn i ad-drefnu'ch cartref, a chael trefn ar y lleoedd yr ydych wedi bod yn eu gohirio ers tro. Gallai hyn ddechrau trwy roi trefn ar offer a chyllyll a ffyrc mewn drôr cegin, i dasgau mwy, fel clirio'ch cwpwrdd dillad. Mae yna lawer o sefydliadau, gan gynnwys ysbytai, sy'n apelio am ddillad i'w cleifion neu aelodau'r gymuned ar hyn o bryd, yn ystod y cyfnod hwn o gloi.
- Cynnal cyswllt cymdeithasol dyddiol. Os yn bosibl, ceisiwch gysylltu â theulu, ffrindiau a'r rhai yn eich cymuned leol. Gall hyn fod yn sgwrs ddyddiol ar y ffôn, neu os oes gennych fynediad at dechnoleg, mae galwadau fideo yn ffordd wych o gysylltu. Meddyliwch am ddefnyddio'r amser hwn i gysylltu â rhywun nad ydych efallai wedi siarad â nhw ers tro; neges fach o gefnogaeth yn mynd yn bell! Os oes gennych chi ffôn clyfar, fe allech chi hefyd geisio sefydlu grwpiau Whatsapp ar gyfer aelodau'r teulu, grwpiau cyfeillgarwch, cydweithwyr ac ati. Os mai dim ond ffôn symudol neu linell sefydlog safonol sydd gennych chi, gallech chi rannu'ch rhif mewn cronfa o gymdogion yn eich ardal. Gall hyn greu cyfle ar gyfer cyfathrebu rheolaidd, yn ogystal â lle i gyfnewid ceisiadau am hanfodion neu am rywfaint o gefnogaeth gymdeithasol. Mae hefyd yn ddefnyddiol cysylltu ag eraill sy'n hunan-ynysu yn ystod y cyfnod hwn. Gall hyn hefyd fod yn ffordd o rannu awgrymiadau a chynghorion gyda'ch gilydd ar sut i gynnal lles yn y cartref.
Os nad yw hyn yn bosibl, a’ch bod dros 70 oed, mae yna sefydliadau ehangach y gallwch eu galw am gymorth. Gweler Gwasanaethau Cyfeillio Age UK neu ffoniwch 08000 223 444 (Llinell Gyngor Age Cymru).
I ddarllen erthygl lawn Dr Deborah Morgan a Dr Amy Murray, cliciwch yma.